.png)
Hart- en vaatgezondheid
Definitie en Belang
Hart en vaatgezondheid verwijst naar de gezondheid van het hart- en de bloedvaten die samen het cardiovasculaire systeem vormen. Dit systeem is essentieel voor het transport van bloed, zuurstof en voedingsstoffen naar alle delen van het lichaam, en speelt een cruciale rol in het handhaven van de algehele gezondheid en vitaliteit. Een goede cardiovasculaire gezondheid vormt de basis voor het voorkomen van diverse gezondheidsproblemen, waaronder hartziekten, beroertes en hypertensie, die wereldwijd behoren tot de belangrijkste oorzaken van vroegtijdige sterfte[1].
De meest voorkomende hart- en vaatziekten
- Hartziekten: Inclusief aandoeningen zoals coronaire hartziekten (CHD), waarbij vernauwing of blokkering van de kransslagaders het hart van zuurstof en voedingsstoffen berooft. Symptomen kunnen variëren van pijn op de borst (angina) tot hartaanvallen.
- Beroerte: Een plotselinge onderbreking van de bloedtoevoer naar een deel van de hersenen, wat kan leiden tot langdurige neurologische schade of dood. Beroertes kunnen het gevolg zijn van een bloedstolsel (ischemische beroerte) of een gescheurd bloedvat (hemorragische beroerte).
- Hypertensie [2]: Ook bekend als hoge bloeddruk, is een aandoening waarbij de bloeddruk in de slagaders consequent te hoog is, wat extra stress op het hart legt en uiteindelijk kan leiden tot ernstige gezondheidsproblemen zoals hartfalen, nierziekte en beroerte.
Het begrijpen van deze aandoeningen en het kennen van de risicofactoren zijn essentieel voor preventie en vroege detectie. Risicofactoren kunnen zowel modificeerbaar zijn, zoals roken, ongezond eten en fysieke inactiviteit, als niet-modificeerbaar, zoals leeftijd, geslacht en genetische aanleg.Door bewustwording te vergroten en effectieve preventieve maatregelen te promoten, kunnen we mogelijk de incidentie van cardiovasculaire ziekten te verminderen en een langere, gezondere levensduur te bevorderen.
Huidige standaarden in cardiovasculaire zorg
De huidige standaarden in cardiovasculaire zorg omvatten een uitgebreid scala aan methoden voor vroegtijdige detectie, nauwkeurige diagnose en effectieve behandeling van hart- en vaatziekten. Deze methoden zijn essentieel voor het verlagen van het risico en het beheren van de symptomen van hart- en vaatziekten.
- Risico-assessment: Regelmatige gezondheidscontroles die risicofactoren zoals hoge bloeddruk, hoog cholesterol en familiegeschiedenis van hartziekten evalueren. Deze assessments helpen bij het identificeren van patiënten die een hoger risico lopen en die baat kunnen hebben bij meer frequente controles en/of vroegtijdige interventies.
- Preventieve maatregelen: Advies over levensstijlveranderingen, waaronder gezonde voeding, regelmatige lichaamsbeweging, stoppen met roken en stressmanagement. Deze aanbevelingen zijn gericht op het verminderen van de belangrijkste risicofactoren voor hart- en vaatziekten.
- Medicatiebeheer: Het gebruik van medicijnen zoals statines om cholesterol te verlagen, antihypertensiva om bloeddruk te beheersen, en anticoagulantia om bloedstolsels te voorkomen, speelt een cruciale rol in de behandeling en preventie van hartziekten en beroertes.
Belang van reguliere gezondheidschecks
- Bloeddrukmetingen: Een van de meest fundamentele metingen in de cardiovasculaire zorg is de bloeddrukmeting, die idealiter bij elke gezondheidscontrole wordt uitgevoerd. Het goed meten en beheren van de bloeddruk is cruciaal voor het voorkomen van zowel acute als chronische cardiovasculaire aandoeningen.
- Cholesteroltests: Regelmatig testen van cholesterolniveaus helpt bij het vroegtijdig detecteren van afwijkingen die kunnen wijzen op een verhoogd risico op hart- en vaatziekten. Behandelingen kunnen worden aangepast op basis van specifieke cholesterolprofielen van patiënten.
Deze standaarden en praktijken vormen de fundering van moderne cardiovasculaire zorg, gericht op het verminderen van de incidentie en ernst van hart- en vaatziekten door middel van effectieve preventie, nauwkeurige diagnostiek, en gepersonaliseerde behandeling. Door deze benaderingen regelmatig te evalueren en te optimaliseren, wordt ernaar gestreefd om de algehele cardiovasculaire gezondheid van iedereen te verbeteren.
Bloeddruk
Het belang van bloeddrukmonitoring [3]
Bloeddruk is een cruciale gezondheidsindicator die essentieel is voor het evalueren van cardiovasculaire gezondheid. Deze stijgt naarmate we ouder worden en is dus ook een van de beste voorspellers van onze gezondheid[4][5].Het beheer van bloeddruk is fundamenteel bij het voorkomen en behandelen van hart- en vaatziekten, waaronder hypertensie, hartaanvallen en beroertes. Hoge bloeddruk, of hypertensie, wordt vaak de 'stille moordenaar' genoemd omdat het vaak geen duidelijke symptomen heeft totdat ernstige schade is aangericht.
- Risico's van hoge bloeddruk: Onbehandelde hypertensie kan leiden tot hartfalen, nierziekte, beroerte en andere levensbedreigende aandoeningen[6][7]. Het regelmatig controleren van bloeddruk helpt bij het vroegtijdig identificeren en aanpakken van deze risico's.
- Sterker nog: Goed bloeddrukbeheer kan de belasting op het hart verminderen, de levensduur verlengen en de algehele kwaliteit van leven verbeteren.
- Levensstijl aanpassingen [8][9][10][11][12]: Het aanmoedigen van gezonde levensstijlkeuzes vormt de eerste lijn van verdediging tegen hoge bloeddruk. Dit omvat het handhaven van een gezond gewicht, regelmatig bewegen, het optimaliseren van slaap, een gebalanceerd dieet rijk aan groenten en fruit en arm(er) aan verzadigde vetten en zout, het beperken van alcoholconsumptie, het stoppen met roken, et cetera.
- Medicamenteuze behandeling: Voor sommige patiënten zijn levensstijlaanpassingen alleen niet voldoende om bloeddruk te beheersen. In zulke gevallen kunnen één of meerdere medicijnen worden voorgeschreven, zoals diuretica, ACE-remmers, of bètablokkers. Deze medicijnen helpen de bloeddruk te verlagen en het risico op cardiovasculaire complicaties te minimaliseren.
Monitoring en begeleiding
- Regelmatige Monitoring en zelf monitoring: Patiënten met een hoog risico op of al gediagnosticeerd met hypertensie dienen hun bloeddruk regelmatig te laten controleren. Dit kan thuis met een digitale bloeddrukmeter of bij een zorgverlener. Indien mensen dit zelf adequaat thuis meten, dan is dit een hele goede manier om deze waarde te vervolgen over de tijd[13]. Het aanleren van vaardigheden voor zelfmanagement, zoals hoe en wanneer bloeddruk thuis te meten, het interpreteren van de resultaten en het herkennen van de signalen die medische aandacht vereisen, is essentieel voor effectieve ziektebeheersing.
- Het gebruik van gegevens uit regelmatige monitoring kan zorgverleners helpen bij het aanpassen van behandelingen om optimale controle over bloeddruk te bereiken. Dit omvat het aanpassen van medicatiedoseringen in overleg met hun behandelaar of het toevoegen van nieuwe behandelingen gebaseerd op hoe goed patiënten reageren.
Geavanceerde diagnostische markers
Naast traditionele methoden zoals bloeddruk- en cholesterolmetingen, bieden geavanceerde diagnostische markers zoals apolipoproteïne B en lipoproteïne A een dieper inzicht in cardiovasculaire risico's. Dit soort markers kunnen helpen bij het identificeren van patiënten die mogelijk meer gerichte of agressieve behandelingen nodig hebben.
Apolipoproteïne B (ApoB)
- Wat is ApoB? ApoB is een eiwit dat essentieel is voor het metabolisme van lipoproteïnen, die cholesterol vervoeren door het lichaam. Hoge niveaus van ApoB zijn gelinkt aan een verhoogd risico op hart- en vaatziekten. Dit komt omdat ApoB de concentratie van lipoproteïnedeeltjes meet, welke rechtstreeks bijdragen aan de ontwikkeling van schadelijke plaque in de binnenwand van de bloedvaten.
- Volgens onderzoek is het mogelijk een betere voorspeller van hart- en vaatziekten dan cholesterol, LDL-cholesterol, et cetera[14][15][16].
- Metingen van ApoB kunnen dus een meer nauwkeurig risicoassessment bieden voor cardiovasculaire ziekten dan traditionele cholesteroltests.
Integratie van ApoB in cardiovasculaire risicobeoordeling
- Complementair aan traditionele Markers: ApoB kan worden gebruikt naast traditionele markers zoals LDL-C (low-density lipoprotein cholesterol) om een vollediger beeld te krijgen van een patiënt zijn/haar cardiovasculaire gezondheid.
- Richtlijnen voor ApoB: Steeds meer cardiovasculaire gezondheidsrichtlijnen erkennen het belang van ApoB in risicobeoordelingen en bevelen aan om ApoB-niveaus te meten bij patiënten met een hoog risico op hartziekten.
Hartslagvariabiliteit (HRV)
Naast ApoB zijn er andere biomarkers die potentieel hebben om inzicht te geven in cardiovasculaire gezondheidsrisico's, waaronder lipoproteine (a), homocysteïne, et cetera[17][18].Dankzij steeds betere technieken kunnen we nog meer waardes meten, bijvoorbeeld:
- Hartslagvariabiliteit (HRV)[19]: HRV verwijst naar de variatie in tijd tussen elke hartslag en wordt gezien als een indicator van de autonome hartregulatie en stressreactiviteit. Een lagere HRV wordt geassocieerd met verhoogde stress en verminderde cardiovasculaire gezondheid. Het kan bijzonder nuttig zijn om risico op hart- en vaatziekten te evalueren in combinatie met andere metingen.
- Bloeddrukvariabiliteit [20]: Deze marker meet de variaties in bloeddrukmetingen over een bepaalde periode. Hogere variabiliteit kan worden geassocieerd met een verhoogd risico op cardiovasculaire gebeurtenissen en mortaliteit en geeft inzicht in de stabiliteit van de bloeddrukcontrole van een patiënt.
- Zo zijn er meer markers die een zorgverlener op indicatie kan overwegen voor jouw hartgezondheid.
Op indicatie zijn er nog meer waardevolle vormen van onderzoek die de gezondheid van het hart in kaart kunnen brengen, zoals een hartfilmpje (ECG), stresstest, calcium CT, et cetera.
Toepassing van geavanceerde markers in klinische praktijk
Het integreren van deze geavanceerde diagnostische markers in reguliere gezondheidschecks kan zorgverleners helpen om een meer gepersonaliseerde en nauwkeurige benadering van cardiovasculaire zorg te ontwikkelen. Door deze markers te combineren met traditionele risicofactoren, kunnen artsen beter geïnformeerde beslissingen nemen over preventie- en behandelstrategieën, waardoor de algehele uitkomsten voor patiënten worden verbeterd.
Versie aangepast ferryalsemgeest@gmail.com kan je door deze lopen? niet zo spannend, maar dan kunnen er een klap op geven en kan hij naar de website.
Introductie
Wat is Cardiovasculaire Gezondheid?
Cardiovasculaire gezondheid verwijst naar de gezondheid van het hart en de bloedvaten die samen het cardiovasculaire systeem vormen. Dit systeem is essentieel voor het transport van bloed, zuurstof en voedingsstoffen naar alle delen van het lichaam. Het speelt een cruciale rol in het handhaven van algehele gezondheid en vitaliteit. Een goede cardiovasculaire gezondheid is fundamenteel voor het voorkomen van een breed scala aan gezondheidsproblemen, waaronder hartziekten, beroertes en hypertensie, die enkele van de belangrijkste oorzaken van vroegtijdige mortaliteit wereldwijd zijn.
Het Belang van Cardiovasculaire Gezondheid
Het cardiovasculaire systeem is de levensader van ons lichaam. Zonder een goed functionerend hart en gezonde bloedvaten kunnen organen en weefsels niet de benodigde zuurstof en voedingsstoffen krijgen. Dit kan leiden tot ernstige gezondheidsproblemen zoals ischemische hartziekte, beroerte en hartfalen. Wereldwijd zijn hart- en vaatziekten verantwoordelijk voor meer dan 17 miljoen sterfgevallen per jaar, wat neerkomt op 31% van alle sterfgevallen. Door cardiovasculaire gezondheid te bevorderen, kunnen we deze cijfers drastisch verlagen en de levenskwaliteit verbeteren.
Epidemiologie
Uit grootschalige epidemiologische studies blijkt dat cardiovasculaire gezondheid direct correleert met levensverwachting. In de Verenigde Staten bijvoorbeeld, toont de CDC aan dat hartziekten de belangrijkste doodsoorzaak zijn, verantwoordelijk voor 1 op de 4 sterfgevallen. Wereldwijd leiden cardiovasculaire aandoeningen tot 17,9 miljoen sterfgevallen per jaar, wat meer is dan enige andere oorzaak.
Cijfers en Toekomst
De prevalentie van cardiovasculaire aandoeningen blijft stijgen, mede door vergrijzing en veranderingen in levensstijl. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie zal tegen 2030 het aantal sterfgevallen door hart- en vaatziekten naar verwachting oplopen tot bijna 23,6 miljoen per jaar. Deze cijfers onderstrepen de dringende noodzaak van effectieve preventie- en behandelingsstrategieën.
Hoe Vaak Komt Het Voor?
In Nederland hebben ongeveer 1,5 miljoen mensen te maken met een vorm van hart- en vaatziekte. De incidentie van hartziekten, beroertes en hypertensie neemt toe met de leeftijd, waarbij mannen over het algemeen een hoger risico lopen dan vrouwen, vooral op jongere leeftijd.
LNGVTY Aanpak
Bij LNGVTY hanteren wij een holistische benadering die gepersonaliseerde cardiovasculaire gezondheidsstrategieën omvat, gebaseerd op diepgaande analyses van de individuele behoeften van onze cliënten. Onze methoden zijn gericht op zowel preventie als verbetering van de algehele gezondheid.
Vroege Detectie
We maken gebruik van geavanceerde technologieën en laboratoriumtests om vroegtijdige tekenen van cardiovasculaire problemen op te sporen. Dit stelt ons in staat om tijdig in te grijpen en gepersonaliseerde aanbevelingen te doen.
Periodiek Onderzoek
Regelmatige gezondheidsbeoordelingen en follow-up controles zijn essentieel om de effectiviteit van onze interventies te monitoren en aan te passen waar nodig. Dit dynamische proces zorgt ervoor dat uw cardiovasculaire gezondheid altijd afgestemd is op uw veranderende behoeften.
Persoonlijke Begeleiding
Onze cliënten krijgen persoonlijke begeleiding van experts zoals cardiologen, diëtisten en fysiotherapeuten. Deze professionals bieden op maat gemaakte adviezen en ondersteuning om gezonde gewoonten duurzaam te integreren in het dagelijks leven.
Wetenschappelijke Onderbouwing van Cardiovasculaire Gezondheid
De Meest Voorkomende Hart- en Vaatziekten
Hartziekten
Coronaire hartziekte (CHD) is de meest voorkomende vorm van hartziekte en wordt gekenmerkt door de vernauwing of blokkering van de kransslagaders. Dit kan leiden tot angina pectoris (pijn op de borst) of hartaanvallen. Volgens de American Heart Association treft CHD jaarlijks ongeveer 18,2 miljoen volwassenen in de Verenigde Staten.
Beroerte
Een beroerte treedt op wanneer de bloedtoevoer naar een deel van de hersenen plotseling wordt onderbroken, wat kan leiden tot langdurige neurologische schade of dood. Beroertes kunnen ischemisch zijn (veroorzaakt door een bloedstolsel) of hemorragisch (veroorzaakt door een gescheurd bloedvat). Elk jaar krijgen wereldwijd ongeveer 15 miljoen mensen een beroerte, waarvan 5 miljoen overlijden en nog eens 5 miljoen blijvende invaliditeit oplopen.
Hypertensie
Hypertensie, of hoge bloeddruk, is een aandoening waarbij de bloeddruk in de slagaders consequent te hoog is. Dit legt extra stress op het hart en kan uiteindelijk leiden tot ernstige gezondheidsproblemen zoals hartfalen, nierziekte en beroerte. Wereldwijd heeft ongeveer 1,13 miljard mensen hypertensie, en slechts minder dan 20% heeft de aandoening goed onder controle.
Risicofactoren voor Hart- en Vaatziekten
Het begrijpen van risicofactoren is essentieel voor preventie en vroege detectie. Risicofactoren kunnen modificeerbaar zijn, zoals roken, ongezond eten en fysieke inactiviteit, of niet-modificeerbaar, zoals leeftijd, geslacht en genetische aanleg.
Huidige Standaarden in Cardiovasculaire Zorg
Risico-assessment
Regelmatige gezondheidscontroles die risicofactoren zoals hoge bloeddruk, hoog cholesterol en familiegeschiedenis van hartziekten evalueren, helpen bij het identificeren van patiënten die een hoger risico lopen en die baat kunnen hebben bij meer frequente controles en/of vroegtijdige interventies.
Preventieve Maatregelen
Advies over levensstijlveranderingen, waaronder gezonde voeding, regelmatige lichaamsbeweging, stoppen met roken en stressmanagement, zijn gericht op het verminderen van de belangrijkste risicofactoren voor hart- en vaatziekten. Volgens de European Society of Cardiology kan 80% van de vroegtijdige hart- en vaatziekten worden voorkomen door deze risicofactoren aan te pakken.
Medicatiebeheer
Het gebruik van medicijnen zoals statines om cholesterol te verlagen, antihypertensiva om bloeddruk te beheersen en anticoagulantia om bloedstolsels te voorkomen, speelt een cruciale rol in de behandeling en preventie van hartziekten en beroertes.
Belang van Reguliere Gezondheidschecks
Bloeddrukmetingen
Bloeddrukmetingen zijn essentieel voor het evalueren van cardiovasculaire gezondheid. Hoge bloeddruk wordt vaak de ‘stille moordenaar’ genoemd omdat het vaak geen duidelijke symptomen heeft totdat ernstige schade is aangericht. Regelmatige bloeddrukmetingen kunnen helpen bij het vroegtijdig identificeren van risico’s en het nemen van preventieve maatregelen.
Cholesteroltests
Regelmatig testen van cholesterolniveaus helpt bij het vroegtijdig detecteren van afwijkingen die kunnen wijzen op een verhoogd risico op hart- en vaatziekten. Behandelingen kunnen worden aangepast op basis van specifieke cholesterolprofielen van patiënten.
Geavanceerde Diagnostische Markers
Apolipoproteïne B (ApoB)
ApoB is een eiwit dat essentieel is voor het metabolisme van lipoproteïnen, die cholesterol vervoeren door het lichaam. Hoge niveaus van ApoB zijn gelinkt aan een verhoogd risico op hart- en vaatziekten. Onderzoek suggereert dat ApoB een betere voorspeller is van hart- en vaatziekten dan traditionele cholesterolmetingen.
Hartslagvariabiliteit (HRV)
HRV verwijst naar de variatie in tijd tussen elke hartslag en wordt gezien als een indicator van de autonome hartregulatie en stressreactiviteit. Een lagere HRV wordt geassocieerd met verhoogde stress en verminderde cardiovasculaire gezondheid.
Bloeddrukvariabiliteit
Deze marker meet de variaties in bloeddrukmetingen over een bepaalde periode. Hogere variabiliteit kan worden geassocieerd met een verhoogd risico op cardiovasculaire gebeurtenissen en mortaliteit en geeft inzicht in de stabiliteit van de bloeddrukcontrole van een patiënt.
Toepassing van Geavanceerde Markers in Klinische Praktijk
Het integreren van geavanceerde diagnostische markers zoals ApoB, HRV en bloeddrukvariabiliteit in reguliere gezondheidschecks kan zorgverleners helpen om een meer gepersonaliseerde en nauwkeurige benadering van cardiovasculaire zorg te ontwikkelen. Door deze markers te combineren met traditionele risicofactoren, kunnen artsen beter geïnformeerde beslissingen nemen over preventie- en behandelstrategieën, waardoor de algehele uitkomsten voor patiënten worden verbeterd.
Conclusie
Cardiovasculaire gezondheid speelt een essentiële rol in het bevorderen van een lang en gezond leven. Door bewust te kiezen voor een gezonde levensstijl, regelmatige gezondheidschecks en het gebruik van geavanceerde diagnostische markers, kunnen we niet alleen onze levensduur verlengen maar ook de kwaliteit van die extra jaren verbeteren. Bij LNGVTY zijn we toegewijd aan het ondersteunen van uw cardiovasculaire gezondheid door middel van gepersonaliseerde, wetenschappelijk onderbouwde strategieën. Samen werken we aan een toekomst waarin u optimaal kunt genieten van een lang en gezond leven.
Wil je meer weten? Klik dan hier voor meer informatie over onze cardiovasculaire gezondheidsinterventies en hoe we u kunnen helpen uw gezondheidsdoelen te bereiken.
[1] Lozano R, Naghavi M, Foreman K, Lim S, Shibuya K, Aboyans V, Abraham J, Adair T, Aggarwal R, Ahn SY, Alvarado M, Anderson HR, Anderson LM, Andrews KG, Atkinson C, Baddour LM, Barker-Collo S, Bartels DH, Bell ML, Benjamin EJ, Bennett D, Bhalla K, Bikbov B, Bin Abdulhak A, Birbeck G, Blyth F, Bolliger I, Boufous S, Bucello C, Burch M, Burney P, Carapetis J, Chen H, Chou D, Chugh SS, Coffeng LE, Colan SD, Colquhoun S, Colson KE, Condon J, Connor MD, Cooper LT, Corriere M, Cortinovis M, de Vaccaro KC, Couser W, Cowie BC, Criqui MH, Cross M, Dabhadkar KC, Dahodwala N, De Leo D, Degenhardt L, Delossantos A, Denenberg J, Des Jarlais DC, Dharmaratne SD, Dorsey ER, Driscoll T, Duber H, Ebel B, Erwin PJ, Espindola P, Ezzati M, Feigin V, Flaxman AD, Forouzanfar MH, Fowkes FG, Franklin R, Fransen M, Freeman MK, Gabriel SE, Gakidou E, Gaspari F, Gillum RF, Gonzalez-Medina D, Halasa YA, Haring D, Harrison JE, Havmoeller R, Hay RJ, Hoen B, Hotez PJ, Hoy D, Jacobsen KH, James SL, Jasrasaria R, Jayaraman S, Johns N, Karthikeyan G, Kassebaum N, Keren A, Khoo JP, Knowlton LM, Kobusingye O, Koranteng A, Krishnamurthi R, Lipnick M, Lipshultz SE, Ohno SL, Mabweijano J, MacIntyre MF, Mallinger L, March L, Marks GB, Marks R, Matsumori A, Matzopoulos R, Mayosi BM, McAnulty JH, McDermott MM, McGrath J, Mensah GA, Merriman TR, Michaud C, Miller M, Miller TR, Mock C, Mocumbi AO, Mokdad AA, Moran A, Mulholland K, Nair MN, Naldi L, Narayan KM, Nasseri K, Norman P, O'Donnell M, Omer SB, Ortblad K, Osborne R, Ozgediz D, Pahari B, Pandian JD, Rivero AP, Padilla RP, Perez-Ruiz F, Perico N, Phillips D, Pierce K, Pope CA 3rd, Porrini E, Pourmalek F, Raju M, Ranganathan D, Rehm JT, Rein DB, Remuzzi G, Rivara FP, Roberts T, De León FR, Rosenfeld LC, Rushton L, Sacco RL, Salomon JA, Sampson U, Sanman E, Schwebel DC, Segui-Gomez M, Shepard DS, Singh D, Singleton J, Sliwa K, Smith E, Steer A, Taylor JA, Thomas B, Tleyjeh IM, Towbin JA, Truelsen T, Undurraga EA, Venketasubramanian N, Vijayakumar L, Vos T, Wagner GR, Wang M, Wang W, Watt K, Weinstock MA, Weintraub R, Wilkinson JD, Woolf AD, Wulf S, Yeh PH, Yip P, Zabetian A, Zheng ZJ, Lopez AD, Murray CJ, AlMazroa MA, Memish ZA. Global and regional mortality from 235 causes of death for 20 age groups in 1990 and 2010: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2010. Lancet. 2012 Dec 15;380(9859):2095-128. doi: 10.1016/S0140-6736(12)61728-0. Erratum in: Lancet. 2013 Feb 23;381(9867):628. AlMazroa, Mohammad A [added]; Memish, Ziad A [added]. PMID: 23245604; PMCID: PMC10790329.
[2] Pan H, Hibino M, Kobeissi E, Aune D. Blood pressure, hypertension and the risk of sudden cardiac death: a systematic review and meta-analysis of cohort studies. Eur J Epidemiol. 2020 May;35(5):443-454. doi: 10.1007/s10654-019-00593-4. Epub 2019 Dec 24. PMID: 31875269; PMCID: PMC7250808.
[3] Sheridan S, Pignone M, Donahue K. Screening for high blood pressure: a review of the evidence for the U.S. Preventive Services Task Force. Am J Prev Med. 2003 Aug;25(2):151-8. doi: 10.1016/s0749-3797(03)00121-1. PMID: 12880884.
[4] Sheridan S, Pignone M, Donahue K. Screening for high blood pressure: a review of the evidence for the U.S. Preventive Services Task Force. Am J Prev Med. 2003 Aug;25(2):151-8. doi: 10.1016/s0749-3797(03)00121-1. PMID: 12880884.
[5] Physiology, Blood Pressure Age Related ChangesJoel N. Singh; Tran Nguyen; Connor C. Kerndt; Amit S. Dhamoon.
[6] Mishima E, Funayama Y, Suzuki T, Mishima F, Nitta F, Toyohara T, Kikuchi K, Kunikata H, Hashimoto J, Miyazaki M, Harigae H, Nakazawa T, Ito S, Abe T. Concurrent analogous organ damage in the brain, eyes, and kidneys in malignant hypertension: reversible encephalopathy, serous retinal detachment, and proteinuria. Hypertens Res. 2021 Jan;44(1):88-97. doi: 10.1038/s41440-020-0521-2. Epub 2020 Jul 27. PMID: 32719463.
[7] Ma H, Jiang M, Fu Z, Wang Z, Shen P, Shi H, Feng X, Chen Y, Ding X, Wu Z, Zhang W. Clinical value of multiorgan damage in hypertensive crises: A prospective follow-up study. J Clin Hypertens (Greenwich). 2020 May;22(5):914-923. doi: 10.1111/jch.13848. Epub 2020 Apr 9. PMID: 32271999; PMCID: PMC8029737.
[8] Diab A, Dastmalchi LN, Gulati M, Michos ED. A Heart-Healthy Diet for Cardiovascular Disease Prevention: Where Are We Now? Vasc Health Risk Manag. 2023 Apr 21;19:237-253. doi: 10.2147/VHRM.S379874. PMID: 37113563; PMCID: PMC10128075.
[9] Ros E, Martínez-González MA, Estruch R, Salas-Salvadó J, Fitó M, Martínez JA, Corella D. Mediterranean diet and cardiovascular health: Teachings of the PREDIMED study. Adv Nutr. 2014 May 14;5(3):330S-6S. doi: 10.3945/an.113.005389. PMID: 24829485; PMCID: PMC4013190.
[10] Nystoriak MA, Bhatnagar A. Cardiovascular Effects and Benefits of Exercise. Front Cardiovasc Med. 2018 Sep 28;5:135. doi: 10.3389/fcvm.2018.00135. PMID: 30324108; PMCID: PMC6172294.
[11] Sarode R, Nikam PP. The Impact of Sleep Disorders on Cardiovascular Health: Mechanisms and Interventions. Cureus. 2023 Nov 30;15(11):e49703. doi: 10.7759/cureus.49703. PMID: 38161933; PMCID: PMC10757461.
[12] Osborne MT, Shin LM, Mehta NN, Pitman RK, Fayad ZA, Tawakol A. Disentangling the Links Between Psychosocial Stress and Cardiovascular Disease. Circ Cardiovasc Imaging. 2020 Aug;13(8):e010931. doi: 10.1161/CIRCIMAGING.120.010931. Epub 2020 Aug 14. PMID: 32791843; PMCID: PMC7430065.
[13] Shimbo D, Artinian NT, Basile JN, Krakoff LR, Margolis KL, Rakotz MK, Wozniak G; American Heart Association and the American Medical Association. Self-Measured Blood Pressure Monitoring at Home: A Joint Policy Statement From the American Heart Association and American Medical Association. Circulation. 2020 Jul 28;142(4):e42-e63. doi: 10.1161/CIR.0000000000000803. Epub 2020 Jun 22. Erratum in: Circulation. 2020 Jul 28;142(4):e64. PMID: 32567342.
[14] Behbodikhah J, Ahmed S, Elyasi A, Kasselman LJ, De Leon J, Glass AD, Reiss AB. Apolipoprotein B and Cardiovascular Disease: Biomarker and Potential Therapeutic Target. Metabolites. 2021 Oct 8;11(10):690. doi: 10.3390/metabo11100690. PMID: 34677405; PMCID: PMC8540246.
[15] Zhang C, Ni J, Chen Z. Apolipoprotein B Displays Superior Predictive Value Than Other Lipids for Long-Term Prognosis in Coronary Atherosclerosis Patients and Particular Subpopulations: A Retrospective Study. Clin Ther. 2022 Aug;44(8):1071-1092. doi: 10.1016/j.clinthera.2022.06.010. Epub 2022 Jul 26. PMID: 35902283.
[16] Haidari M, Moghadam M, Chinicar M, Ahmadieh A, Doosti M. Apolipoprotein B as the best predictor of coronary artery disease in Iranian normolipidemic patients. Clin Biochem. 2001 Mar;34(2):149-55. doi: 10.1016/s0009-9120(01)00192-8. PMID: 11311225.
[17] Verbeek R, Hoogeveen RM, Langsted A, Stiekema LCA, Verweij SL, Hovingh GK, Wareham NJ, Khaw KT, Boekholdt SM, Nordestgaard BG, Stroes ESG. Cardiovascular disease risk associated with elevated lipoprotein(a) attenuates at low low-density lipoprotein cholesterol levels in a primary prevention setting. Eur Heart J. 2018 Jul 14;39(27):2589-2596. doi: 10.1093/eurheartj/ehy334. PMID: 29931232; PMCID: PMC6287703.
[18] Habib SS, Al-Khlaiwi T, Almushawah A, Alsomali A, Habib SA. Homocysteine as a predictor and prognostic marker of atherosclerotic cardiovascular disease: a systematic review and meta-analysis. Eur Rev Med Pharmacol Sci. 2023 Sep;27(18):8598-8608. doi: 10.26355/eurrev_202309_33784. PMID: 37782175.
[19] Fang SC, Wu YL, Tsai PS. Heart Rate Variability and Risk of All-Cause Death and Cardiovascular Events in Patients With Cardiovascular Disease: A Meta-Analysis of Cohort Studies. Biol Res Nurs. 2020 Jan;22(1):45-56. doi: 10.1177/1099800419877442. Epub 2019 Sep 26. Erratum in: Biol Res Nurs. 2020 Jul;22(3):423-425. PMID: 31558032.
[20] Melgarejo JD, Patil D, Mena LJ, Vatcheva KP, Garcia JA, Satizabal CL, Chavez CA, Pirela RV, Silva E, Calmon G, Lee JH, Terwilliger JD, Seshadri S, Maestre GE. Association of Variability and Hypertensive Loads in 24-h Blood Pressure With Mortality and Cardiovascular Risk. Am J Hypertens. 2024 Apr 15;37(5):323-333. doi: 10.1093/ajh/hpae011. PMID: 38294177; PMCID: PMC11016833.
