We denken allemaal op 1 januari: ik ga sporten weer oppakken!
Helaas mist soms de motivatie.

In dit artikel zullen we het prachtige mechanisme achter sporten bespreken, waarna jij voor eens en altijd genoeg motivatie zal hebben om te blijven sporten. Kankerpreventie begint namelijk bij sporten.

Laten we namelijk aan een andere vraag denken die soms door ons hoofd spookt: ik ooit kanker?

Terechte vraag, want het is hoofdoorzaak nummer 2 van ons overlijden. Hart- en vaatziekten staan op nummer 1.

Wist jij dat er ongeveer 300 tot 1.000 kankercellen per dag ontstaan in je lichaam. Jij gaat zo leren dat ons lichaam ons hiertegen kan beschermen.

Klik hier voor de bron

Kanker is dus ook een grote bedreiging voor onze longevity: zo lang mogelijk in gezondheid leven.

Volgens Integraal Kankercentrum Nederland: “De kans om in de loop van het leven kanker te krijgen is de afgelopen drie decennia fors toegenomen tot 47 procent voor vrouwen en 54 procent voor mannen. Ongeveer de helft van alle Nederlanders krijgt dus op enig moment in hun leven de diagnose kanker. Rondom 1990 ging het nog om een op de drie Nederlanders.”

Maar de kans op overlijden aan kanker is niet toegenomen, onder andere door betere onderzoeken om het vroegtijdig op te sporen en betere behandelopties.

Dat is dus goed nieuws, maar de kans wordt dus groter naarmate we ouder worden.

Veel van ons ontwikkelen dus kanker, terwijl we overlijden aan iets anders.

Veel mannen die overlijden aan een hartaanval blijken bij autopsie namelijk prostaatkanker te hebben, waar ze nog 150 jaar oud mee hadden kunnen worden.

Maar los van alle chemotherapie en medicijnen die hiervoor zijn, hoor je ook vaak dat sporten helpt.

Concreet: Wanneer we 3 tot 4 uur per week sporten, dan hebben we ongeveer een 10-20% lagere kans op het ontwikkelen van kanker.

Maar hoe zit dit precies? Wat doet het bewegen van ons lichaam dan met kanker?

Laten we hier nu samen in duiken.

Associatie

Jaren lang gaf de ene na de andere studie aan dat sporters een lager risico hadden op het ontwikkelen van kanker. Maar dit leek vaak te komen omdat de sporters bij voorbaat al minder roken, minder overgewicht (visceraal vet) hebben, meer vezels eten, meer groenten en bewuster met hun slaap bezig zijn.

Dit zijn allemaal factoren die de kans op kanker verlagen.

Wat zijn concrete voorbeelden van de mechanismen achter sporten?

• Bewegen stimuleert de werking van je immuunsysteem. Er ontstaan ongeveer 300 tot 1.000 kankercellen per dag in je lichaam. Als je afweersysteem goed werkt, breekt hij ze allemaal af.
• Bewegen stimuleert de werking van je immuunsysteem. Er ontstaan ongeveer 300 tot 1.000 kankercellen per dag in je lichaam. Als je afweersysteem goed werkt, breekt hij ze allemaal af.

Maar er is meer.

Maar we hebben hier een nog mooier mechanisme die toch laat zien dat sporter zelf ook een geweldig beschermend effect heeft.

Het onderzoeksteam, bestaande uit diverse auteurs waaronder Danna Sheinboim, Shivang Parikh en collega’s, heeft onderzoek gedaan naar hoe lichaamsbeweging metabole veranderingen in verschillende organen kan veroorzaken. Deze veranderingen kunnen de beschikbaarheid van voedingsstoffen voor tumoren beperken, wat bijdraagt aan een "metabolisch schild" dat weerstand biedt tegen de kolonisatie van metastasen.

De studie gebruikte een gemengde benadering, bestaande uit zowel diermodellen (muizen) als menselijke gegevens.

Laten we inzoomen op de menselijke studie. Deze studie omvatte een 20-jarig prospectief cohortonderzoek met 2734 deelnemers.
Er werd gekeken naar het verband tussen lichaamsbeweging en kankerincidentie.

Wat zagen ze?
Ze zagen dat hoe meer mensen hadden gesport, hoe minder vaak kanker ontwikkelde en groeide.
Om dit goed te kunne begrijpen, moeten we terug naar de basis: Wat hebben ze nodig voor hun groei?

Glucose

Sommige soorten kanker zijn bijzonder afhankelijk van glucose voor hun groei. Dit fenomeen wordt vaak omschreven met de term "Warburg effect," genoemd naar Otto Warburg, een wetenschapper die ontdekte dat kankercellen vaak een verhoogd glucoseverbruik en lactaatproductie hebben, zelfs in de aanwezigheid van voldoende zuurstof. Dit is in tegenstelling tot normale cellen die voornamelijk zuurstof gebruiken voor energieproductie. Kankercellen gebruiken glucose op deze inefficiënte wijze om snel te kunnen groeien en zich te vermenigvuldigen, wat bijdraagt aan hun agressiviteit en vermogen tot snelle expansie.

Terug naar de studie: In deze studie moesten mensen sporten op een hoge intensiteit, op 75% van hun maximale hartslag voor 30 minuten.

Nu begrijp jij waarom sporten kan werken.

Metabool actief

Tijdens het sporten verplaatst ons lichaam glucose transporters, genaamd GLUT1 en GLUT4, naar het celmembraan van onze spiercellen. Dit is vergelijkbaar met het plaatsen van meer deuren in een winkel, waardoor klanten gemakkelijker binnen kunnen komen. Hierdoor kunnen onze spieren efficiënter glucose uit het bloed opnemen, wat ze nodig hebben voor energie.

Dit proces is beschermend tegen kanker omdat het de hoeveelheid beschikbare glucose in het bloed vermindert. Aangezien sommige kankercellen sterk afhankelijk zijn van glucose om te groeien en zich te verspreiden, maakt het verminderen van de beschikbare glucose het moeilijker voor deze kankercellen om te overleven en zich te ontwikkelen. Met andere woorden, door de 'voedselbron' (glucose) van de kankercellen te beperken, helpt sporten om de groei van kanker tegen te gaan.

Concreet: de groep die erg intensief sportte had een 73% lagere kans op uitgezaaide kanker vergeleken met de inactieve groep.

We hebben het nu gehad over glucose, maar je herinnert je vast wel hormoon hiervoor belangrijk is.

Insuline

Sporten kan onze insuline verlagen doordat tijdens het sporten onze spieren glucose uit het bloed opnemen om te gebruiken als energie. Hierdoor neemt de insulinegevoeligheid van de spieren toe, waardoor het lichaam minder insuline nodig heeft om glucose uit het bloed op te nemen.

Een lager insulinegehalte verkleint onze kans op kanker doordat insuline de groei van kankercellen kan stimuleren. Een hoog insulinegehalte kan ook leiden tot insulineresistentie, wat kan leiden tot een verhoogd risico op verschillende soorten kanker, waaronder borst-, darm- en prostaatkanker. Door regelmatig te sporten en een gezonde levensstijl te leiden, kunnen we onze insulinegevoeligheid verbeteren en onze kans op kanker verkleinen.

Conclusie

Sporten verlaagt onze kans om kanker te ontwikkelen. Dit geldt voor zowel mannen als vrouwen.

Dus maak van je voornemen voor januari een voornemen voor de rest van je leven.