Het klinkt onschuldig: de klok een uur vooruit.
Een beetje slaperig, een trager begin van de dag misschien.
Maar wat als dat ene uur minder slaap méér doet dan je denkt?

Sinds de invoering van de zomertijd hebben we onbedoeld een wereldwijd experiment gecreëerd: honderden miljoenen mensen die op exact hetzelfde moment een uur slaap inleveren en dat later in het jaar weer ‘terugkrijgen’.

Perfect voor wetenschappers.
Confronterend voor de rest van ons.

1 uur slaaptekort = 4 tot 5% méér hartinfarcten

In 2024 analyseerde een internationale onderzoeksgroep gegevens uit 12 studies in 10 landen.
De conclusie: in de week na het ingaan van de zomertijd stijgt het risico op een hartinfarct met 4%.

RR 1.04 (95% CI: 1.02–1.07) – Hurst et al.

In een eerdere meta-analyse uit 2019 werd zelfs een stijging van 5% gevonden, met de grootste piek op de maandag na de klokverschuiving.

RR 1.05 (95% CI: 1.03–1.07) – Manfredini et al.

De meest opvallende bevinding kwam uit een Amerikaanse studie onder 935 patiënten:
Op de zondag ná het ingaan van de zomertijd lag het risico op een hartaanval 71% hoger dan gemiddeld.

IR 1.71 (95% CI: 1.09–2.02) – Jiddou et al.

Het effect van de zomertijd op gezondheid

De verstoring van je biologische ritme heeft een domino-effect op meerdere systemen:

• In Finland werd een toename in ziekenhuissterfte gemeten na infarcten in de week na de klokverschuiving
• Het aantal gevallen van atriumfibrilleren (een hartritmestoornis) nam toe
• Ook steeg het aantal herseninfarcten, verkeersongelukken en zelfs zelfdodingen, met name onder jongeren

Wat als één uur minder slaap niet alleen vervelend is, maar letterlijk levensgevaarlijk?

Zomertijd als microscopisch venster op je bioritme

Slaap is geen ruststand. Het is herbouw.
Tijdens je slaap reguleert je lichaam onder andere:

• Bloeddruk en hartritme
• Ontstekingsprocessen
• Hormonen zoals melatonine, cortisol en groeihormoon
• Je bloedstolling
• En je hartslagvariabiliteit (HRV): een directe indicator van je herstelcapaciteit

Wanneer je slaapritme verstoord raakt, zoals bij het ingaan van de zomertijd, raakt ook dit systeem uit balans.
En het effect is niet tijdelijk. Chronisch slaaptekort versterkt deze verstoringen structureel.

De paradox van minder sterfte na zomertijd

Opmerkelijk:
Een studie naar 59 miljoen overlijdens in Europa liet een daling van 3–4% zien in de eerste twee weken na de overgang naar zomertijd.

Maar vóór we denken dat dit een goed teken is:
Bij wintertijd zagen we een toename van 1–2% sterfte.

Mogelijke verklaringen? Meer ochtendlicht, andere activatiepatronen, seizoensinvloeden.
De les blijft dezelfde: elke verstoring van je circadiaans ritme heeft merkbare effecten op hart, brein en stofwisseling.

Slaap is geen luxe. Het is een strategisch systeem

Wat we zien in de data is glashelder:
Slaap is geen passief proces. Het is actief onderhoud van je lichaam.
Een verstoring van zelfs één uur laat al zien hoe kwetsbaar (en tegelijk beïnvloedbaar) je gezondheid is.

Wat kun je zelf doen?

1. Bescherm je ritme

Ga op vaste tijden naar bed, ook in het weekend.
Begin 5 dagen vóór de klokverschuiving met 15 minuten eerder naar bed, zodat je lichaam zich gradueel kan aanpassen.

2. Kijk naar kwaliteit, niet alleen duur

Word je helder wakker? Beweeg je energiek?
Slaap is pas effectief als het je systeem daadwerkelijk herstelt.

3. Zet slaap bewust in als prestatie-instrument

Plan belangrijke vergaderingen, trainingen of presentaties op dagen na goede nachten.
Je prefrontale cortex, het centrum van je besluitvorming, functioneert meetbaar beter bij herstel.

Wat wij zien bij LNGVTY

Bij LNGVTY beschouwen we slaap als een kritieke gezondheidsparameter.
Net zo belangrijk als je bloeddruk, je HRV of je cholesterolwaarden.

• We meten je slaap, je herstelcapaciteit, je ritme.
• We kijken naar de biomarkers die onder de oppervlakte iets vertellen over je veerkracht.
• We vertalen dat naar een strategie die werkt, niet alleen om beter te slapen maar om structureel beter te functioneren.

Slaap is niet waar je tijd verliest.
Het is waar je jezelf herstelt.

En soms laat één uur verschil zien wat er structureel in je systeem speelt.
Daarom is slaap geen bijzaak, maar een sleutelfactor in hoe je presteert, herstelt en gezond oud wordt.

Bij LNGVTY helpen we je niet alleen beter slapen,
maar beter begrijpen wat jouw slaap vertelt over je gezondheid.

Want jouw beste jaren?
Die beginnen met dat ene uur dat je jezelf gunt.

‍